Het lijkt een beetje een trend te worden dat namaak ineens salonfähig wordt. Ben ik de enige die zich er aan ergert? In korte tijd verschenen er tenminste 2 berichten online waarin een iemand met een winkel in designmeubelen en een eigenaar van een facilitaire dienstverlener zich min of meer positief uitlieten over namaakmeubilair en met diverse drogredenen kwamen om eigenlijk de originele ontwerpers of nabestaanden daarvan een schop te geven.
Bericht 1 in de pers
Het is in mijn ogen heel simpel. Design is net zoals goud of voor mijn part snijbloemen of groente een relatief schaars goed. We leven in een vrije markt volgens mij dus is er sprake van vraag en aanbod. Is er geen vraag dan gaat de prijs omlaag en is er veel vraag dan gaat de prijs omhoog. Het feit dat de stoelen van Gispen, Eames en een Wagenfeldlamp zo duur zijn betekent alleen maar dat er veel vraag naar is. Wil iemand dat niet betalen? Ook prima, maar zoek dan iets uit wat je leuk vindt bij de IKEA of ergens in de middenklasse. Keus genoeg.
Een paar citaten:
Even een aantal citaten die de basis vormen voor mijn ergernis:
“Er is immers een hele categorie kopers die helemaal niet zo’n boodschap aan design heeft. Die willen gewoon een leuk stoeltje. Zoals er ook veel mensen zijn die de literatuur niet meer gelezen hebben, zo kennen genoeg mensen hun designklassiekers niet. Die gaan natuurlijk voor de goedkope variant.” Aldus Olijerhoek over Eames-stoelen
Beetje raar als je suggereert dat er slechts keus is uit design of namaakdesign. Mensen die een leuk stoeltje willen en geen geld over hebben voor design moeten gewoon een leuk stoeltje kopen bij de kantoorinrichter of meubelzaak om de hoek. Een non-argument dus.
Het ergert hem een beetje. ‘Gispenstoelen zijn destijds ontworpen om het volk te verheffen. Die stoelen, het bekende ontwerp van Mart Stam, kostten toen helemaal niet zoveel.
Dat is pas later gekomen, toen de erven zich met de nalatenschap gingen bemoeien. Raar toch, destijds bedoeld voor de grote massa, die er toen nog niet aan wilde omdat de stoelen te kil en te clean waren. En nu datzelfde volk er wel aan toe is, is het niet meer te betalen.’ Wederom Olijerhoek, dit keer over Gispen-stoelen
Natuurlijk, het is de schuld van de erven Gispen. Omdat het volk eraan toe is, moet Gispen zijn prijzen verlagen. Ik denk dat het merendeel van het volk ook wel toe is aan een Ferrari 500 TRC Spider uit ’57. Die is logischerwijs ook niet meer te betalen, en dat heeft een reden. Moet Gispen dan maar zijn eigen klassiekers opnieuw uitbrengen in slechte China-kwaliteit voor 5 tientjes bij de Makro en op die manier hun eigen merk en imago onderuitschoffelen? Lijkt me niet. Wederom wordt gesuggereerd dat het origineel of namaak de enige keus is.
“Als je 5.000 euro voor een stoel moet neertellen, dan weet je dat je te veel betaalt. Dat is belachelijk veel en niet gebaseerd op de productiekosten. Voor 1.000 euro kun je kwalitatief prima zitten”. De laatste keer Olijerhoek.
Als je echt denkt dat verkoopprijzen bij design zijn gebaseerd op productiekosten…..
Een willekeurig Apple-product bestaat voor een groot deel uit marketingkosten. Bij merkkleding is de productieprijs maar een fractie van de verkoopprijs. De rest is logistiek, reclame, branding, imago, marges voor retailers, groothandels en producenten. Een designstoel koop je niet alleen voor de zitkwaliteit. Als dat het enige argument is dan koop je een willekeurige stoel bij de kantoorinrichter. Een designstoel koop je omdat je er meer mee hebt dan alleen zitten. Omdat het deel is van je inrichting, van het beeld dat je wil creëeren, omdat je hem gewoon echt mooi vindt. Is 5000 euro dan teveel? Daar kan alleen de klant over oordelen en niet de winkelier.
Niet publiceren? toch maar wel.
Ik had bovenstaand niet willen publiceren omdat het gewoon een losstaand stukje in de krant was. Tot ik ineens de voorspellingen voor 2012 in het MT tegenkwam over besparingen op kantoormeubilair. Daarin wordt door Patricia Timmer ineens gezegd:
“Een goede bureaustoel kost gemiddeld 800 euro, een designexemplaar van Herman Miller, Hog of Vitra het dubbele. Terwijl een kopie de helft kost. Dus we krijgen steeds meer de vraag of we niet een model kunnen aanschaffen dat op het origineel lijkt. Daarvan is op de Chinese markt natuurlijk genoeg namaak voorhanden. Het is inferieure kwaliteit dat wel.”
Ben ik dan de enige die denkt dat dáár juist je kwaliteit als dienstverlener moet liggen? Niet altijd ja en amen tegen de klant zeggen maar er je eigen principes op nahouden? Namaak is zo makkelijk. Beetje meeliften op de marketinginspanningen van het origineel en volstrekte afwezigheid van enige creativiteit.
Juridisch wordt voor namaak vaak de term ‘slaafse nabootsing’ gebruikt. Dat geeft mijn gedachten erover prima weer. Geen eigen ideëen, geen creativiteit
Ik mag tot hopen dat 2012 wat spannender wordt dan nog meer namaak.
De reden dat neppers vrij makkelijk hun entree kunnen maken op de markt wordt in dit stuk uit 2008 al goed uitgelegd. De andere reden is dat er mensen in onze branche zijn die het prima vinden om de grenzen van namaak op te zoeken en dat verdedigen door de designers te betichten van te hoge prijzen en te stellen dat ze het doen voor de consument.
maar goed, mijn mening is ook maar een mening. Ben benieuwd hoe jullie erover denken. Is namaak acceptabel? verkoop je het zelf als de klant het vraagt? Ben benieuwd
Frans
Ik ben het geheel met Frans eens. Namaak is uit den boze.
De markt bepaalt uiteindelijk wat design is en wat dat waard is.
Meeliften op het succes van een ander is letterlijk en figuurlijk goedkoop.
Als je geen geld (over) hebt voor, koop dan gewoon een origineel product dat je je wel kan veroorloven; hoeft echt niet zo duur te zijn.
En over kwaliteit: goedkoop is duurkoop blijft gelden. Veel plezier met je stoel uit het Verre Oosten. We spreken elkaar over een paar jaar…..
Beste Frans,
Je schrijft het volgende: ‘Een willekeurig Apple-product bestaat voor een groot deel uit marketingkosten.’.
Volgens mij besteed Apple maar weinig aan marketing, omdat het product zichzelf verkoopt na een uitgekiende strategie en branding.
Of heb ik het mis?
Nee je hebt het niet mis, ik had even wat zorgvuldiger moeten zijn en Apple is niet het beste voorbeeld om mijn punt te maken.
Om er even op door te gaan: Ik doelde meer in zijn algemeenheid op verkoopkosten. (niet alleen marketing dus). Laatste fiscale jaar van Apple besloegen die zo’n 16% van alle kosten van Apple.
Dank voor de correctie
Helemaal met Frans, Tom en Peter eens.
Een merkproduct moet vaak voldoen aan hoge kwaliteiteisen, heeft een naam hoog te houden, wordt geproduceerd onder zware controle eisen en geleverd onder garantie.
Aan het materiaal, gereedschap en arbeidsomstandigheden worden gelukkig ook de nodige voorwaarden gesteld.
Dat kan qua prijs natuurlijk ook niet concureren met een copie waarvan onduidelijk is door wie ( kinderarbeid ? )
en van wat het gemaakt ( goedgekeurd, verontreinigd?) is.
N.B. De designklassiekers waren in die tijd ook niet goedkoop zoals in het stuk van Olijerhoek beweerd wordt. maar weinig mensen konden zich een Rietveld, Gispen of Eames veroorloven.